Louisiana. Wanneer we die naam horen, denken we aan statige landhuizen, de Mississippi, New Orleans, slavenhandel, Mardi Gras, cajun-muziek en … orkaan Katrina. Een staat met veel Franse invloeden – maar het oorspronkelijke Louisiana was veel groter. De regio “Nieuw-Frankrijk” verbond het Franse grondgebied dat vanuit Canada en New Orleans werd veroverd. Het reikte effectief van de Golf van Mexico tot het noordoosten van Canada en de Hudson Baai, en omvatte de Grote Meren. In 1713 werd al een deel aan de Britten afgestaan (in het verdrag van Utrecht). De Franstalige bevolking werd uit Acadië (Noordoost Canada) verdreven en vestigde zich in de moerrassen rond New Orleans. Tot op heden wordt een soort Frans gesproken in de regio, maar ondanks projecten om de jeugd te interesseren in hun roots, is deze taal aan het uitsterven.

Na 1713 bleef Frankrijk niet stilzitten, maar in de Zevenjarige Oorlog (1756-1763) verloor het al zijn land ten oosten van de Mississippi aan Engeland. Dankzij het geheime verdrag van San Ildefonso in 1800 (een samenwerking tussen Spanje en Frankrijk om Engeland een hak te zetten), verkreeg het nu een gebied dat meer naar het westen was verschoven en grote delen van Montana, Wyoming, North & South Dakota, Nebraska, Minnesota, Iowa, Colorado, Kansas, Missouri, Oklahoma en Arkansas, naast het huidige Louisiana, omvatte. Maar in 1803 waren de USA sterk genoeg om de enorme lap grond (2,1 miljoen km²) te kopen voor een toenmalig bedrag van 15 miljoen dollar of iets meer dan 7 dollar per km² (huidige waarde 240 miljoen dollar of 100 dollar per km² - nog altijd een batje).

Thomas Jefferson liet er geen gras over groeien en liet Lewis en Clark het gebied in kaart brengen tijdens hun beroemde expeditie (mei 1804-1806). Ze volgden de Missouri, tot voorbij de laatste blanke nederzetting van La Charette, in “uncharted territory”. Ze zagen als eerste blanken de enorme bizonkuddes (en schoten er meteen ook maar eentje af) en prairiehonden (die werd gevangen en teruggezonden naar president Jefferson), en maakten kennis met talrijke indianenstammen.

De Indiaanse vrouw Sacagawea; voor de duidelijkheid, dit is niet Pocahontas (1596-1617), werd onderweg lid van de groep. Ze volgen de Yellowstone-rivier stroomopwaarts, doodden hun eerste grizzlybeer en beleefden vele avonturen, tot ze op 7 november 1805 eindelijk de Stille Oceaan zagen. Twee weken later stonden ze aan de kust, aan de monding van de Columbia-rivier. Ze bleven er kamperen tot Nieuwjaar en kwamen pas op 23 september 1806 terug aan in Saint Louis, het punt waar de Missouri in de Mississippi stroomt.

Op schaakgebied heeft de staat – verrassend – de langste staat van dienst in Amerika. De eerste match om de nationale titel vond namelijk plaats in New Orleans (1845), tussen lokale held Eugene Rousseau (familie van J.J. Rousseau) en Charles Henry Stanley. Stanley won gemakkelijk met +15,=8,-8. De kwaliteit van de partijen was redelijk, maar Rousseau speelde wel onder zijn normale niveau.

Opmerkelijk was de introductie door Stanley van de zet 3…a6 in het Spaans (zonder echter de diepere betekenis van de zet te doorgronden, dat zou pas met Morphy gebeuren). Tot dan toe waren enkel 3…Lc5 en 3…Pf6 als goede voortzettingen erkend. Echter, Rousseau analyseerde de zet wel met zijn secondant Ernest Morphy, terwijl een jonge Paul Morphy gefascineerd toekeek. Dat Morphy later de kwaliteiten van de zet 3…a6 wel inzag (en de zet nu de Morphy-voortzetting heet), kan dus teruggebracht worden naar deze match. New Orleans bleef nog enige tijd het schaakcentrum van het land, vooral dankzij Morphy, die kort daarop alles en iedereen wegblies met kennis en inzichten die zijn tijd minstens 25 jaar vooruit waren. Actueel is New Orleans de thuisbasis van Jude Acers (°1944), een speler van FIDE-meester sterkte, die zijn kost op straat bijeenspeelt door voor geld te spelen tegen “all comers”. Hij werd na orkaan Katrina even dakloos, maar kwam er weer bovenop.

Het is dan ook maar logisch om een partij van deze levende legende te geven.

Voor wie dit niet op internet wil lezen, maar als pdf met wat partijcommentaar kan op de link klikken.